De verhouding tussen Amsterdam en de Oranjes is omstreden. Naast warme Oranjeliefde en orangistische gevoelens, is er ook altijd een sterke anti-Oranje en republikeinse onderstroom geweest in Amsterdam. Voor de stadhouders en vorsten uit het huis van Oranje-Nassau was een goede verstandhouding met het vaak dwarse Amsterdam belangrijk. De Amsterdamse regenten organiseerden imposante ontvangsten voor de stadhouders, terwijl zij soms wrevel en meningsverschillen moesten verhullen. Nadat Nederland een koninkrijk was geworden, werd hoofdstad Amsterdam het vaste decor voor de inhuldiging van een nieuwe vorst of vorstin. De stad ontpopte zich als hèt podium voor de nationale aanhankelijkheid aan de Oranjes, maar tevens als het podium voor aanklacht en protest.In twee essays wordt op de verhouding tussen Amsterdam en de Oranjes ingegaan. Paul Knevel behandelt de wisselende loyaliteit van beide partijen ten tijde van de Republiek. Piet de Rooy beschrijft de veranderde relatie en de
