In oktober 1943 pakte een Joodse vrouw het revolver van een SS-officier en schoot hem vlakbij de gaskamer dood. Niet alle Joden lieten zich in Auschwitz weerloos afmaken. De Nederlandse Jood Ernst Verduin was bij aankomst al voor de gaskamer 'geselecteerd', maar wist nog net op tijd uit de ten dode opgeschreven groep weg te komen. Auschwitz was het eindstation van de dood. Uit heel bezet Europa kwamen er bijna dagelijks primitieve goederentreinen aan. Die brachten in totaal meer dan één miljoen Joden naar dit vernietigingskamp. Aangekomen Joden die niet direct werden vergast, wachtte 'vernietiging door (slaven)arbeid', honger, ziekte of uitputting. Over de vergassing van de Joden in Auschwitz was er al vroeg vrij veel bekend. Anne Frank schreef er in oktober 1942 over. Ernst Verduin had al in kamp Vught gehoord wat er in Auschwitz gebeurde. Leden van de Poolse ondergrondse die in Auschwitz zaten, rapporteerden er uitvoerig over. Deze alarmerende berichten werden onvoldoende serieus
