In de periode voor 1300 waren er nog geen honderd stenen kerken in heel Holland. De vroegste van deze kerken werden gebouwd van tufsteen, vanaf de late twaalfde eeuw werd baksteen gebruikt. Tufsteen werd aangevoerd vanuit de Eifel en was kostbaar. De kerken die in die tijd werden gebouwd, moeten dan ook prestigieuze bouwwerken zijn geweest, bekostigd door de machtige en adellijke families van het graafschap. Het waren oorspronkelijk zeker geen pittoreske dorpskerkjes, zoals ze tegenwoordig vaak gezien worden. Slechts enkele van Hollands oudste kerken hebben de tand des tijds doorstaan. De meeste gingen verloren tijdens oorlogshandelingen, overstromingen, latere verbouwingen of werden tot cement verwerkt. Soms is de hergebruikte tufsteen al wat rest van de oudste stenen kerk ter plekke. De oudste kerken van Holland biedt voor het eerst een compleet overzicht van de stenen kerken die voor 1300 in het voormalige graafschap Holland werden gebouwd. Het zwaartepunt ligt vooral op de
