In 1939 had Ernest Claes plannen om een filmscenario te schrijven. In de loop der jaren heeft hij er herhaaldelijk aan gewerkt, maar buiten een luisterspel is het nooit tot een concrete realisatie gekomen. Voor het eerst wordt hier de tekst (geannoteerd) weergegeven. Het gegeven is eenvoudig. Op kerstnacht verlaten twaalf skeletten van naamloze soldaten een begraafplaats en eisen in de stad vrede in de naam van alle oorlogsslachtoffers op kranteredacties en ministeries, bij officiele instanties en industrielen. Terwijl jonge mensen onder de wapens worden geroepen, groeperen de moeders zich als een aanklacht tegen haat en geweld. Claes is, aldus het nawoord van Van Wilderode, sedert de publicatie van De Witte in 1920 ten onrechte als een auteur van probleemloze romans en verhalen bestempeld. De gevolgen van de oorlog en zijn eigen ervaringen hebben hem vaak geinspireerd. Dit scenario kan, in al zijn beknoptheid, worden beschouwd als een synthese en tegelijk een testament. Interessante
