In Katwijk is alles anders. Dat vinden alle steden en dorpen van zichzelf, ja, maar van Katwijk is het waar. Alle Nederlanders erkennen het: een vreemd klein vissersdorpje, waar iedereen naar de kerk gaat. Maar zo klein is Katwijk niet, er wonen veertigduizend mensen, en ze zijn meestal geen vissers meer. Christelijk is het dorp wel, zij het lang niet meer zo massief als in 1940, het jaar waarin deze geschiedenis begint. Sindsdien is er veel veranderd. De vleetvisserij is verdwenen uit Katwijk aan Zee, en de tuinbouw uit Katwijk Binnen. De oude vissershuisjes zijn in de oorlog al afgebroken, en in de nieuwbouwwijken staan nu hoge woonkazernes. Maar vooral heeft het christelijke dorp zijn aandeel gekregen in de enorme geestelijke veranderingen die zich sinds de jaren zestig hebben afgespeeld. Katwijk heeft de wereld ontmoet, en je kunt het merken. En toch blijft het waar: in Katwijk is alles anders. A.Th. van Deursen (1931) is emeritus hoogleraar nieuwe geschiedenis aan de Vrije
