Het boek straalt na meer dan veertig jaar nog altijd een grote directheid uit, het verhoudt zich van iedere vorm van mooischrijverij en het heeft in al die jaren niets van zijn oorspronkelijke kracht verloren. Het behoort inmiddels tot de klassieken van de twintigste eeuw en werd in 1979 door Guido Peters verfilmd. Het verhaal is gesitueerd in de laatste twee jaar van de Tweede Wereldoorlog. Een achttienjarige jongen is ondergedoken in Leiden en volgt daar lessen aan een schildersacademie. Tegelijkertijd verdient hij wat bij in een werkplaats voor lampenkappen. Zonder dat de dreiging van de oorlog ook maar even verdwijnt, vecht de jongen in zijn schuilplaatsen tegen zijn angsten en zijn erotische obsessies. Hij heeft een vriendin die voorlopig nog geen seksueel contact met hem wil, maar op het lampenatelier werkt een ondergedoken joods meisje dat minder terughoudend is. Dan komt er een derde vrouw in het spel: een gipsen tors van de godin Venus, die de schilders als model gebruiken.
