Het geheugen is precies en genadeloos: zevenenveertig jaar na het einde van de Tweede Wereldoorlog, in november 1992, begon het met niet aflatende dwang datgene wat kennelijk al die jaren was weggedrukt, weer aan Lavina Kruisman op te dringen, onontkoombaar.Pas na het beëindigen van een aantal levenstaken - school, studie, les geven, kinderen opvoeden, haar bejaarde moeder verzorgen - was er blijkbaar ruimte vrij gekomen voor herinneringen die verbijsterend direct en scherp ineens de tijd afbraken en haar terugplaatsten in de oorlog. Gesprekken met vrienden en bekenden deden haar er tenslotte toe besluiten de verhalen te voorzien van een inleiding met enige informatie over de oorlog in de Pacific, gevolgd door een toelichting op de kampen op Java, want géén van die vrienden bleek ook maar enig idee te hebben van wat zich in de overzeese gebiedsdelen onder de Japanse bezetting heeft afgespeeld.
