In de periode vanaf 1970 is het beeld van de spoorwegen in Nederland drastisch veranderd. De jaren zeventig waren de jaren waarin vooral de plannen voor nieuwe lijnen werden gemaakt: de Schiphollijn, Flevolijn, Zoetermeerlijn en de Veenendaallijn. In de jaren tachtig werden deze nieuwe lijnen geopend en werd er aan de knelpunten in het spoorwegnet gewerkt. In deze tijd investeerde NS in nieuw materieel: dubbeldekkers, Sprinters, Koplopers, Wadlopers. In heel Europa ontwikkelde zich in de jaren negentig het hogesnelheidsnet, waar ook Nederland op aansloot met de Thalys en de ICE. Nieuwe spoorwegmaatschappijen ontstonden in het regionaal vervoer, zoals Lovers, Syntus en NoordNed. NS verkocht zijn goederenactiviteiten, waarbij NS Cargo overging in Railion Benelux. Ook in het goederenvervoer kwamen concurrenten op het spoor, zoals ShortLines, ACTS en ERS Railways. De bouw van twee grote spoorwegprojecten ging van start, namelijk de Betuweroute voor het goederenvervoer en de hsl-Zuid naar
