In de zomer van 1873 maakte de Franse cultuurhistoricus Henry Havard (1838-1921) met een tjalk een zeiltocht over de Zuiderzee, waarvan een jaar later het verslag verscheen in zijn boek La Hollande pittoresque, voyage aux villes mortes du Zuiderzée. Havard geeft een kleurrijke beschrijving van de steden die hij bezoekt en gaf hiermee bijvoorbeeld de aanzet tot het toerisme naar Volendam. Hij verbaast zich over de ontvolking van eens bloeiende centra als Enkhuizen en Medemblik, in de tijd van Havard verworden tot 'dode' steden. De nieuwe vertaling van Lex Wapenaar maakt dit opmerkelijke reisverslag weer toegankelijk voor de hedendaagse lezer en schetst een prachtig beeld van het leven rond de toenmalige Zuiderzee. 'Er is geen enkele reis in Europa die, uit wijsgerig en etnografisch oogpunt, van groter belang is dan een rondvaart over de Zuiderzee', aldus Havard. 'Heel Europa moet nog eenmaal de ogen richten naar dit stukje land dat werd veroverd op de elementen, dat werd geschapen
