Verzamelde werken V (Garmond-Editie), Ideen, 541 t/m 928, waarin Multatuli blijft hameren op de misstanden in Nederlandsch-Indie. De ideeen die hij in deze bundel naar voren brengt, behelzen onder meer de missie van en de reacties op de kunstenaar ("het loon der kunst"). Ook in deze bundel brengt Multatuli zijn bezwaren naar voren tegen religie, dwz tegen de schijnheiligheid en wat hij noemt de 'onzedelykheid' van religieus geloof. Multatuli suggereert zelfs dat het hem, als hervormer, moeilijker wordt gemaakt dan Jezus. Zijn beschouwingen giet Multatuli vaak in de vorm van anekdotes en schetsen van straattaferelen, waarbij hij bewijst een scherp oor voor dialoog te bezitten, met name voor 'Amsterdams', wat kennelijk toen al net zo klonk als nu. Eduard Douwes Dekker (1820-1887), Nederlands schrijver, bekend onder het pseudoniem Multatuli (Latijn voor 'ik heb veel gedragen'). Douwes Dekker was van 1840 tot 1856 koloniaal ambtenaar in Nederlands-Indie (Indonesie). Na een conflict met
