In 429 v.Chr. sprak de Atheense strateeg Pericles een befaamde rede uit die één lange lofzang was op Athene, de democratie, de vrijheid en de cultuur. Pericles noemde Athene de leerschool van Hellas. De andere Grieken dachten daar anders over en wilden zich juist onttrekken aan de inmenging van Athene. Toen de Romeinen het ene na het andere land veroverden, meenden ze dat die onderwerping orde in de chaos bracht en een cultuur introduceerde die de verslagenen alle mogelijkheden bood om zich te ontplooien. Niet iedereen was daarvan gediend, en men kwam in verzet. De Romeinen sloegen die rebellieën neer. Op dit moment zijn het de Verenigde Staten van Amerika die andere landen de weg naar een betere wereld wijzen. Wederom lezen we over presidenten die op eigen initiatief de voorwaarden voor de wereldorde dicteren. Het lijkt wel of de geschiedenis zich herhaalt.
